Atıktan Umuda: Bere Projesi ile Tekstilde Sürdürülebilirlik ve Sosyal Sorumluluk

Tekstil atıkları, dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla büyüyen bir çevre sorunu. Kullanılmayan veya yıpranmış giysiler çoğu zaman çöp olarak değerlendirilir, oysa geri dönüştürülerek hem çevresel yük hafifletilebilir hem de toplumsal fayda sağlanabilir. Bere Projesi, ICSE Science Factory kapsamında geliştirilen bir Açık Okullaşma (Open Schooling) ve sosyal sorumluluk projesi olarak, okul topluluğu, sivil toplum kuruluşları, sanatçılar, kamu kurumları ve yerel yönetimleri aynı amaç etrafında buluşturdu.
WhatsApp Image 2025-08-12 at 12.34.56

Yapay zeka destekli podcastimiz:

Tekstil atıkları, dünyada olduğu gibi ülkemizde de hızla büyüyen bir çevre sorunu. Kullanılmayan veya yıpranmış giysiler çoğu zaman çöp olarak değerlendirilir, oysa geri dönüştürülerek hem çevresel yük hafifletilebilir hem de toplumsal fayda sağlanabilir. Bere Projesi, ICSE Science Factory kapsamında geliştirilen bir Açık Okullaşma (Open Schooling) ve sosyal sorumluluk projesi olarak, okul topluluğu, sivil toplum kuruluşları, sanatçılar, kamu kurumları ve yerel yönetimleri aynı amaç etrafında buluşturdu.

Proje, Maya Okulları, Önce Öğretmen Vakfı, Çiğdemim Derneği ve Kültür Bakanlığı’na bağlı bir el sanatları ustası iş birliğinde hayata geçirildi. Öğrenciler, öğretmenler, veliler ve bu yıl projeye dahil olan belediye temsilcileri, projenin her aşamasında aktif rol aldı.

İlk adımda, okul ve çevreden kullanılmayan kazaklar ve yünler toplandı. Bu malzemeler, hijyen standartlarına uygun şekilde yıkanarak söküldü ve yeniden kullanılabilir iplik haline getirildi. Sökülen iplikler renk ve kalınlıklarına göre sınıflandırıldı, miktarları ölçüldü. Ardından, Kültür Bakanlığı sanatçısı ve gönüllü veliler rehberliğinde örme süreci başlatıldı. Öğrenciler, el örgüsü tekniklerini öğrenirken aynı zamanda geleneksel el sanatlarının kültürel değerini keşfetti.

Projenin sosyal sorumluluk yönü, üretilen berelerin kış aylarında ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasıyla somutlaştı. Belediyenin lojistik desteğiyle yürütülecek dağıtım süreci, hem yerel topluma hem de dezavantajlı gruplara doğrudan katkı sağlayacak. Böylece proje, çevresel sürdürülebilirlik ile sosyal faydayı birleştiren güçlü bir model ortaya koydu.

Eğitimsel açıdan proje, geri dönüşüm, atık yönetimi, üretim süreci planlama, iş birliği, toplumsal fayda ve proje yönetimi konularında uygulamalı öğrenme fırsatları sundu. Özellikle geri dönüştürülmüş malzemenin yeniden üretim sürecindeki maliyet ve enerji tasarrufu üzerine yapılan çalışmalar, matematik ve fen dersleriyle ilişkilendirilerek disiplinlerarası bir öğrenme deneyimi oluşturdu.


Bere Projesi, çevresel sürdürülebilirliği sosyal sorumlulukla birleştiren örnek bir Açık Okullaşma uygulaması oldu. Öğrencilerin çevre bilinci, toplumsal sorumluluk ve iş birliği becerileri gelişti. Tekstil atıklarının yeniden kullanımı sayesinde karbon ayak izinin azaltılmasına katkı sağlandı. Geleneksel el sanatları ile çağdaş geri dönüşüm tekniklerinin buluşturulması, kültürel mirasın aktarımını destekledi. Proje, farklı kurum ve topluluklar arasında kalıcı bir iş birliği ağı oluşturdu.

Paydaşlar

  • Önce Öğretmen Vakfı – Proje koordinasyonu ve Açık Okullaşma süreci yönetimi
  • Maya Okulları – Uygulama ortamı, öğrenci ve veli katılımı
  • Çiğdemim Derneği – Sivil toplum katkısı ve gönüllü organizasyonu
  • Kültür Bakanlığı El Sanatları Sanatçısı – Teknik bilgi aktarımı ve zanaat eğitimi
  • Belediye – Lojistik destek ve ürün dağıtımı
  • Öğrenciler ve Veliler – Üretim sürecinde aktif rol alma ve toplumsal katkı

Bu yazıları da inceleyebilirsiniz